Persbericht Daan Zuijderwijk | De aarde willen ontmoeten

Je zou het de resultaten van proeven kunnen noemen, de beelden die Daan Zuijderwijk buit maakt in de nacht. In de meest afgelegen en onherbergzame landschappen van Europa, van Schotland en Noorwegen tot Frankrijk, Italië of Spanje, klautert hij met zijn camera, statief en apparatuur de duisternis in en zoekt de veelbelovende plek die hij op het oog had. Dan kiest hij het kader, de hoek en zet de sluiter open. Meestal een minuut of acht, maar soms een uur. In die tijd doet hij zijn ingrepen in de duisternis, met gekleurde lampen en laserpennen die hij langs bomen en rotsblokken laat strijken. Het bos, de berg, de klif, de vallei tonen ongekende en vreemde beelden, veranderen van gedaante. Zo ontstaan zijn beelden, middels een geïnspireerde en doordachte performance in de nacht.

Als dit werk een proef is, wat wil Zuijderwijk dan te weten komen? Wat staat er op het spel? We kijken naar de resultaten van een oprechte poging om contact te maken met de krachten in de natuur die ons mensen werkelijk vreemd zijn. Een verlangen naar de ontmoeting met de verbanden tussen aarde, planten en dieren, waar wij als mensen uit voortkomen en waar we nog altijd afhankelijk van zijn. De natuur houdt de hele mensenwereld in haar hand, omringd door het zwarte, kille universum. Maar de meeste mensen leven in systemen die uitsluitend draaien om wat mensen weten, willen, moeten, kunnen en bouwen. Met alle rampzalige gevolgen van dien.

De onderneming waar dit werk het resultaat van is, heeft niets vrijblijvends. Daan heeft zich al zes jaar met zijn partner Maaike en hun dochters Fenna, Alba en Isolde losgemaakt uit de meeste menselijke systemen. Ze trekken door de gebergtes en bossen die in Daans beelden te zien zijn, in een woonwagen. Ook in de Zweedse winter, zodat ze samen met de inheemse Sami-herders de trek van de rendierkuddes kunnen meemaken.

Voor Daan en Maaike is het logisch dat de keuze voor deze levenswijze voortkomt uit een diep verlangen naar ontdekking, naar die ontmoeting met het meer-dan-menselijke. Makkelijk is het niet, Het vereist ook de praktische zorg voor warmte en licht, water, voedsel en hygiëne. De zorg voor de kinderen en hun onderwijs, voor de emotionele balans in die dicht op elkaar levende familie. En de omgang met de mensen en gemeenschappen die ze op hun tochten ontmoeten. Al die dingen horen bij elkaar, samen met het maken van kunst en het zoeken naar herstel van onze relatie tot de natuur.   

Daans werk richt daardoor ook de blik op onszelf, op onze afhankelijkheid van technologie en op onze moeite verder te kijken dan de menselijke maat. Zijn levenswijze toont dat het verlies van gemak ook intensere ervaring en veel tijd oplevert. Hij doet proefondervindelijk onderzoek, door te doen en te leven. Door met  alle zintuigen en vermogens ontvankelijk worden voor wat je meemaakt. Registeren is niet genoeg. Ontmoeting is interactie, een wisselwerking. Het vraagt erom dat je met je verbeelding reageert op wie en wat je ontmoet.

Daarom gaat Daan Zuijderwijk de nacht in, als een moderne medicijnman, die contact maakt met de krachten die leven in de dieren, de bossen en de bergen, maar net zo goed in onze dromen, mythes en kunstwerken. Wij mogen meekijken over zijn schouder, en kunnen een stapje dichterbij komen.

Tekst: Dirk van Weelden